ZAGINIONE - OCALONE
Szczecińska kolekcja starożytności pomorskich
(27.09.2013 - 12.01.2014)
Zabytki
archeologiczne są źródłem wiedzy nie tylko o czasach, z których
pochodzą, lecz także o tych, w których je odkrywano, a ich losy często
splatają się z najnowszą historią regionu. Chcielibyśmy zaprezentować
Państwu wystawę opowiadającą, w formie symbolicznej, o dziejach
najstarszej części szczecińskiej kolekcji starożytności pomorskich. Była
ona gromadzona w Szczecinie od pierwszej połowy XIX wieku aż po
pierwszą połowę lat czterdziestych XX wieku. Na ekspozycji
zaprezentowane zostaną te spośród pomorskich zabytków archeologicznych,
które odbyły najdłuższą wędrówkę, zanim po wielu latach trafiły ponownie
do „macierzy miast pomorskich”.
Początki
systematycznego tworzenia regionalnej kolekcji archeologicznej sięgają
lat dwudziestych XIX stulecia, które nazywane jest niekiedy, z racji
upowszechniania wiedzy o przeszłości, „wiekiem historii” – okresem
rozbudzenia zainteresowań dziejami kultury Pomorza. Przez kilkadziesiąt
lat zbiory były przechowywane w Zamku Książąt Pomorskich w Szczecinie. W
1912 roku umieszczono je w nowo wybudowanym gmachu muzealnym przy
Wałach Chrobrego, gdzie od 1913 roku były eksponowane. Po dwunastu
latach rozpoczął się kolejny exodus kolekcji, która zasiliła tworzone w
Szczecinie muzeum gromadzące zbiory regionalne kultury dawnej. W okresie
drugiej wojny światowej, w związku z zagrożeniem atakami lotniczymi,
najcenniejsze zabytki, a wśród nich eksponaty archeologiczne, zostały
ewakuowane i zabezpieczone w kilkudziesięciu miejscach na obszarze całej
ówczesnej Prowincji Pomorze. Dopiero w latach sześćdziesiątych XX wieku
dotarły do szczecińskich muzealników informacje, iż część zabytków
archeologicznych ocalała z zawieruchy wojennej i znajduje się w
Stralsundzie. Niemal w tym samym czasie rozpoczęły się starania o
dokonanie ich wymiany, w ramach której strona polska przekazać miała
przedwojenne zbiory szczecińskie z odkryć archeologicznych w obecnych
granicach Niemiec, a strona niemiecka znaleziska z terytorium w
aktualnych granicach Polski. Po wieloletnich staraniach oraz
negocjacjach prowadzonych na szczeblu dyplomatycznym, wymiana została
zrealizowana w 2009 roku.
Wystawa
poprzedzona została pokazem zorganizowanym w Muzeum Narodowym w
Szczecinie tuż po zakończeniu wymiany. Na kanwie tego pokazu powstał
projekt ekspozycji czasowej poszerzonej o multimedialną prezentację
umożliwiającą zapoznanie się z całą kolekcją, okolicznościami odkrycia
poszczególnych zabytków ukazanych również na fotografiach i
uporządkowanych w układzie chronologicznym oraz według miejsc
pochodzenia. Bezpośrednio na wystawie zaprezentowana będzie część
zbiorów, które dobrane zostały pod kątem różnorodności form i kategorii
znalezisk datowanych od epoki kamienia, po wczesne średniowiecze. Będzie
można obejrzeć zarówno skarby, jak i przedmioty z wyposażenia
pochówków, a także inne znaleziska odkryte w rozmaitych okolicznościach.
Eksponaty nie będą jednak uporządkowane wedle kryteriów
archeologicznych – wieku, wybranej problematyki pradziejowej czy
kontekstu lub miejsca znalezienia – uwzględnionych w strefie
multimedialnej. Ich układ w sposób symboliczny naśladuje ewakuacyjny
rozkład zabytków w skrzyniach-witrynach, które obustronnie przebijają
mur, metaforycznie przełamując zaszłości w dziedzinie dóbr kultury w
stosunkach polsko-niemieckich.
organizatorzy: Muzeum Narodowe w Szczecinie, Muzeum Oręża Polskiego w Kołobrzegu
kurator: Krzysztof Kowalski, kierownik działu Archeologii Muzeum Narodowego w Szczecinie
patronat honorowy: Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego, Starosta kołobrzeski
patronat medialny: Polska Zbrojna, Militaria XX w, Kurier
Szczeciński, Zachodniopomorski Przewodnik Zp.pl; portal
Miastokolobrzeg.pl
mecenasi: Fundacja
Kołobrzeg Polskie Centrum Spa, Jantar Wody Mineralne, Hotel Olymp 3,
Hotel Zdrojowy Pro-Vita
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego
Dofinansowano ze środków Urzędu Marszałkowskiego Województwa Zachodniopomorskiego w roku 2012
informacja: http://www.muzeum.kolobrzeg.pl
|
