Kolekcja lotnicza Muzeum Oręża Polskiego w Kołobrzegu wzbogaciła się o interesujący materiał ikonograficzny dotyczący wraku samolotu B-17, prezentowanego w Oddziale Dzieje Oręża Polskiego.

 Na wystawie w Sali Techniki prezentujemy pozostałości Latającej Fortecy - poszycie z białą gwiazdą, elementy wyposażenia samolotu (m.in. radiostacja), hełm, kamizelkę przeciwodłamkową, fragment buta. Przedmioty te stanowią zapis dziejów B-17, której załoga w czerwcu 1944 r., udała się na ostatnia misję. 

Dzięki fotografiom i informacjom przekazanym nam przez Arkadiusza Hejznera, który wraz z grupą płetwonurków uczestniczył w eksploracji wraku samolotu z Jeziora Stolsko w 1989r , mamy nadzieję na wznowienie badań tej niezwykłej historii.

Pozostałości amerykańskiego bombowca, prezentowane w kołobrzeskim muzeum, przez długi czas stanowiły źródło wątpliwości dla ekspertów. Panowała opinia, że płatowiec uczestniczył w misji przeprowadzonej 29 maja 1944 r. Tego dnia załogi 8. Armii uczestniczyły w nalotach na zakłady lotnicze w Poznaniu, które oszczędzono z racji niekorzystnych warunków pogodowych. Ostatecznie strumień ponad 240 bombowców skierowano na cel zastępczy nad Szczecin i Police. Mieszkańcy miasta nad Odrą, zaalarmowani warkotem silników i wyciem syren, biegli do schronów. W powietrzu rozgorzała walka. Na niebie pojawiły się smugi kondensacyjne i eksplozje wybuchów artylerii przeciwlotniczej. Według źródeł, Amerykanie utracili 17 maszyn, 150 uszkodzonych powróciło do baz. Czy wśród 17 utraconych samolotów znajdowała się forteca z jeziora Stolsko ?

Wieloletnia eksploracja prowadzona od 1989 r., przez gdańskie towarzystwo płetwonurków „Rekin” oraz badania prowadzone przez Arkadiusza Hejznera, Pawła Kałużę, Jerzego Januczukowicza oraz Paula Andrewsa, autora publikacji poświęconych historii 8. Armii Powietrznej USA, pozwoliły ustalić tożsamość Latającej Fortecy z Jeziora Stolsko.

 Zobacz- Tajemnicza Forteca ze Stolska

Bombowiec B-17 o numerze 44-6117, był nowym, pozbawionym kamuflażu samolotem, który wszedł do służby w maju 1944 r. Maszyna uczestniczyła w czterech lotach bojowych, dwa razy nad Hamburgiem i dwa razy nad Bordeaux. W czasie jednego z lotów bojowych samolot uległ poważnemu uszkodzeniu. Niezbędnym stało się wykorzystanie elementów pochodzących z innego samolotu, pokrytego standardowym jednolitym kolorem oliwkowym. Dlatego eksploratorzy natknęli się na pokryte oliwkową farbą skrzydło. W konsekwencji maszyna miała nietypowy dwukolorowy kamuflaż.

 21 czerwca 1944 r. 322. Dywizjon, 91. Grupy Bombowej 8. Armii Powietrznej USA bombardował Berlin. Grupa bombowców została zaatakowana przez liczne myśliwce. Bombowiec pilotowany przez porucznika O’ Bannona został ostrzelany i oderwał się od grupy. W desperackiej próbie ratowania maszyny dowódca zapewne obrał kurs do neutralnej Szwecji. Wszyscy tego dnia dostali się do niewoli, za wyjątkiem sierżanta Amosa Estrada, którego but znajduje się na wystawie w Sali Techniki. Ratując się skokiem na spadochronie, zginął ostrzelany przez Messerschmitta 410.

 W Jeziorze Stolsko nadal zalegają niewydobyte podczas akcji eksploracyjnej w 1989r fragmenty samolotu, m.in silniki oraz tył kadłuba.

Przypomnijmy, iż w 2012r amerykańscy historycy zainicjowali projekt, którego celem jest ustalenie losów żołnierzy amerykańskich poległych na Pomorzu Zachodnim w czasie II wojny światowej. Badacze ustalali i zbierali fakty. Przeprowadzono spotkania na terenie gminy Police, gdzie uczestniczyli przedstawiciele tamtejszych władz oraz członkowie Stowarzyszenia Przyjaciół Ziemi Polickiej „Skarb”. Amerykańscy goście skupili też swoją uwagę na Kołobrzegu. Miasto nie stanowiło centrum przemysłowego będącego celem dla alianckich załóg lotniczych. Wedle ustaleń dr Hieronima Kroczyńskiego, 11 kwietnia 1944 r. obrona przeciwlotnicza lotniska w Bagiczu strąciła dwie B17. Tego dnia maszyny uczestniczyły w nalocie na polickie zakłady benzyny syntetycznej. Załogi prawdopodobnie postanowiły przelecieć do Szwecji. Najbezpieczniejsze wydawało się pokonanie odcinka wiodącego nad wyspą Bornholm. Po drodze był Kołobrzeg…

cały artykuł: http://www.muzeum.kolobrzeg.pl/wokol-muzeum/aktualnosci/227-b-17-latajaca-forteca-flying-fortress-z-jeziora-stolsko