Członkowie i sympatycy Stowarzyszenia Historycznego  „Pamięć i Tożsamość” podczas swoich poszukiwań przedmiotów mówiących o historii ziemi rymańskiej znajdują przeróżne rzeczy. W zasadzie umieszczamy je w naszej Izbie Muzealnej, ale co zrobić np. z płytami nagrobnymi znalezionymi na gminnym wysypisku śmieci, krzyżami czy też innymi przedmiotami z dawnego cmentarza ewangelickiego?  Zostawić je tam gdzie znaleźliśmy, czy też wydobyć je i odpowiednio uszanować? Kilka lat temu,  w artykule zatytułowanym „Cmentarze to też historia”, opisałem wszystkie  dawne cmentarze ewangelickie znajdujące się w obecnej gminie Rymań. Proponowałem wówczas, aby znalezione wszelkie pozostałości po zlikwidowanych cmentarzach ewangelickich umieścić na zabytkowym cmentarzu ewangelickim w Starninie, który jako jedyny przetrwał w całości do dnia dzisiejszego. Chciałem wtedy utworzyć na tym cmentarzu lapidarium ze zgromadzonych przedmiotów. Na taką opcję nie zgodził się konserwator zabytków, twierdząc, że nie można tam umieszczać znalezisk z innych cmentarzy.

Co znaczy samo słowo lapidarium? Nazwa ta pochodzi od łacińskiego „lapidarus” – co znaczy kamienny, jest miejscem przechowywania i prezentowania zgromadzonych okazów kamieni naturalnych oraz kamiennych fragmentów elementów architektonicznych – rzeźb, pomników, nagrobków, które pochodzą z zabytkowych budowli. Ekspozycja taka może znajdować się na wolnym powietrzu lub też w zamkniętym pomieszczeniu.

W ostatnich latach powstaje wiele lapidariów z cmentarnych pamiątek po dawnych mieszkańcach tych ziem.  Również w Kołobrzegu , ale także w wielu miejscowościach powiatu powstały lokalne lapidaria. Ponieważ, jak wspomniałem na wstępie,  znaleźliśmy wiele przedmiotów w Rymaniu, za zgodą Wójta Gminy tworzymy takie lapidarium w Rymaniu.  Chcemy uczcić w ten sposób osoby zmarłe, dawnych mieszkańców miejscowości  pochowanych  na cmentarzu rymańskim.

Kiedy lapidarium powstanie? Wszystko zależy od pogody, która w tym roku jest bardzo kapryśna. W tej chwili trwają prace na cmentarzu komunalnym, w których uczestniczą członkowie i sympatycy Stowarzyszenia Historycznego oraz mieszkańcy Rymania. O terminie otwarcia , oczywiście powiadomimy naszych czytelników.

Jedna ze znalezionych płyt nagrobnych