|
Kołowrotki do wełny i międlice |
|
|
|
|
Autor: Tadeusz Dach
|
|
Kołowrotki do wełny i międlice w Izbie Muzealnej w Rymaniu
Mamy coraz więcej eksponatów
związanych z „produkcją” wełny, czy też lnu. Problem jest jeden, jak to
przedstawić w naszej Izbie Muzealnej. Z powodu braku miejsca, eksponaty te są
trochę stłoczone.
Mamy „kilka” kołowrotków do
produkcji nici wełnianej. Problemem jest to, że są one w częściach. Ostatnio
jednak z tych części udało się złożyć dwa różne kołowrotki, które będą w
najbliższym czasie wystawione w Izbie Muzealnej. Wszystko to za sprawą p.
Ryszarda i p. Joli (członkini Stowarzyszenia Historycznego), którzy zrobili
porządek z kołowrotkami. W chwili obecnej mamy dwa różne, sprawne kołowrotki.
Od p. Stanisława Ciechanowicza
otrzymaliśmy wrzeciono do ręcznego snucia nici z pocz. XX w. Z kolei od p.
Ryszarda Kruka otrzymaliśmy przęślicę do kołowrotka, również z pocz. XX w.
Do tradycyjnej obróbki lnu służyły
trochę inne narzędzia, a sam proces był dość długi i skomplikowany. Najpierw
odbywało się roszenie i moczenie. Miało to na celu oddzielenie włókna od
paździerzy, czyli od zdrewniałej części łodygi. Później odbywało się międlenie i
trzepanie lnu. Międlenie polegało na mechanicznym połamaniu drewnika znajdującego
się wewnątrz łodygi pod włóknem. Służyły do tego międlice i tarlice (cierlice). W
naszej Izbie Muzealnej prezentujemy trzy międlice. Dalej odbywało się sortowanie i czesanie
włókien. Później wymiędlone i wytrzepane włókno musiało zostać wyczesane na
specjalnych grzebieniach o różnej gęstości kolców. Na naszej wystawie również
prezentujemy takie grzebienie. Wyczesane i gotowe do przędzenia włókno skręcało
się w zwitki.
Dzięki p. Małgorzacie Hawrylak
otrzymaliśmy garść słomy lnianej, szukamy teraz kłębka wełny, aby prezentować
ją na kołowrotku.
Wszystkie opisane wyżej elementy
możemy oglądać w Regionalnej Izbie Muzealnej w Rymaniu. Przypominam, że w
okresie jesienno –zimowym izba jest czynna w każdą pierwszą niedzielę miesiąca
w godz. 16.00 – 18.00.
    
Zdj: Tadeusz Dach
|
