Karty historii
W szumie drzew
pośród krzyży
duch minionych epok
strażnik historii
wciąż czuwa
z nostalgią patrzy
w ruiny zamku
w świetność Starnina
dopóki „Dębosz”
dopóki pamięć…
Konrad Okulicz – Kozaryn
Starnin – jedna z najstarszych miejscowości w gminie Rymań w
powiecie kołobrzeskim. To tu właśnie miał swój zamek jeden z
najstarszych rodów: Mannteufel. Zbitka niemieckich słów (mann– mężczyzna i teufel
– diabeł) powoduje, że mówimy o nich „ludzie – diabły” lub „diabelski
ród”. Faktem jest jednak, że przez posiadanie zamku byli szlachcicami,
mieli swój herb i okazałe posiadłości, po których zostały… No właśnie. W
poszukiwaniu śladów rodu, który łupił okoliczne miejscowości, napadał
na nie i rabował, wyruszyliśmy wraz ze Stowarzyszeniem Historycznym
„Dębosz” z Rymania.
https://www.youtube.com/watch?v=WyRVDN9DrFU&feature=youtu.be&fbclid=IwAR1dVSHtej_3rsDl3BWij1FiTtr1iUbjpdz6BkgY-_aepwW5WaXF_KFK-AY
Jeden z Mannteufelów był ostatnim
biskupem Pomorza – jest pochowany w połczyńskim kościele. Ród
Mannteufelów miał swój zamek w Starninie. Wędrówkę śladami tego rodu
rozpoczęliśmy w kościele w Starninie. To tu znajduje się herb tego rodu.
Jest to herb rycerski: na srebrnym polu czerwony pas o pionowym
szrafowaniu. Ten odkryty w kościele w Starninie datuje się na końcówkę
XVI wieku.
Przeprawiając się przez rzekę Mołstową
dotarliśmy do grodziska, które było siedzibą rodu w średniowieczu. To
grodzisko jest otoczone terenem bagiennym, dotarcie do niego nie jest
łatwą sprawą. Nam się jednak udało bez większych strat.
- Na tym obiekcie zamek był zbudowany w połowie XIV wieku – mówi Edmund Kaźmierski, prezes Stowarzyszenia Historycznego”Dębosz”. – Tu
mieli swoją siedzibę Mannteuflowie, rozbójnicy, którzy grasowali po
okolicy i jeszcze dalej. W końcu historia zatoczyła koło i rozprawiono
się z tymi rozbójnikami.
- Przychodzi piętnasty wiek, Mannteuflów otacza zła sława – opowiada Dariusz Pułło ze Stowarzyszenia „Dębosz”. – Ich
nazwisko składa się z dwóch członów: jako mann – człowiek, który mógł
być rycerzem i teufel – diabeł, czart. Przychodzi XV wiek i ludzie ich
tak zaczynają nazywać ze względu na to, że ich działalność polega
głównie na rabunku, rozbojach, kradzieży… Wszystkie okoliczne wioski,
ale i nie tylko, bo na przykład Trzebiatów też był zahaczony przez nich
nie raz. Wszystkie trakty kupieckie, np. ten do Kołobrzegu, też były
przez nich grabione. I przychodzi sławetny rok 1432, gdy Kołobrzeg i
Trzebiatów mają tego dość. Dogadują się między sobą i następuje atak na
ten zamek. Jest wyprawa zbrojna, zamek zostaje zdobyty, na pewno z
wielkim trudem, bo teren jest tak podmokły, tak bagienny, że trudno
dojsć, ale zamek zostaje zdobyty. Mieszczanie z Kołobrzegu i Trzebiatowa
otrzymują ten zamek jakby w darze, na poczet wszystkich strat, jakie
ponieśli przez ten ród. Mogą z niego wszystko zabrać. I tak się dzieje:
zamek jest splądrowany doszczętnie, można powiedzieć: do ostatniej
cegły, ponieważ cegła z tego zamku została użyta do budowy w
Trzebiatowie Bramy Kołobrzeskiej – dodaje.
Co ciekawsze: Stowarzyszenie „Dębosz”
otrzymało zgodę od wszelkich instytucji na przeprowadzenie badań
powierzchniowych, jak i wykopalisk archeologicznych na tym grodzisku.
Nadzór nad pracami prowadzić Andrzej Kuczkowski, kierownik Działu Archeologii w koszalińskim muzeum.
- Badań na tym grodzisku w ogóle nie było – zaznacza Edmund Kaźmierski. – Jest
to ujęte jako stanowisko archeologiczne pod nazwą „Grodzisko Starnin”.
Będziemy badać powierzchniowo za pomocą detektorów samo grodzisko, jak
również wokół. Wykopy zaplanowaliśmy z archeologiem na podzamczu i na
wale zewnętrznym.
Jak zaznaczył Dariusz Pułło, zamek
istniał, w dodatku był główną siedzibą rodu Mannteuflów. Od tego zamku
wywodzi się tak zwana linia kiełpińska rodu. Równie istotną rzeczą jest
fakt, że dzięki posiadaniu tego zamku, Mannteufelowie weszli do
rycerstwa – szlachty zamkowej. Ich rabowanie trwało do 1535 roku, kiedy
to ostatecznie ich pokonano. To już dalsza historia.
Kolejne miejsce, gdzie wiodły ślady rodu
Mannteuflów, to cmentarz w Starninie. Co się na nim znajduje? Gdzie był
rodowy cmentarz i co po nim zostało? Gdzie jeszcze był zamek
Mannteuflów? Wszystko to, a nawet więcej, można będzie zobaczyć w
nagraniu wideo.
Dziękujemy Stowarzyszeniu Historycznemu
„Dębosz” za zaproszenie i wędrówki w poszukiwaniu śladów tego rodu.
Nagranie powstało również dzięki współpracy z Muzeum Patria
Colbergiensis i Robertem Maziarzem, który prowadził całe spotkanie.
Zapraszamy na historyczną wyprawę.
Tekst: http://www.niezalezne.media/
|