Podczas naszych ostatnich wędrówek po Polsce mieliśmy okazję odwiedzić cmentarze innych wyznań jakie są w Polsce.

1. Muzułmański cmentarz tatarski w Kruszynianach.

Wielu z naszych seniorów z Klubu Seniora „Pod Aniołami” z Rymania mieli okazję widzieć cmentarz muzułmański w Kruszynianach na Podlasiu. Odwiedziliśmy wtedy Bohoniki i Kruszyniany, miejscowości, w których znajdują się meczety muzułmańskie. Mieszkają tam potomkowie Tatarów sprowadzonych do Polski przez króla Jana III Sobieskiego. Podobnie teraz , byliśmy w tych miejscowościach, a najbardziej interesował nas „mizar” - cmentarz tatarski w Kruszynianach.  

Mizar w Kruszynianach powstał zaraz po osiedleniu się Tatarów w 1679 roku i otoczony został kamiennym murem, który pozostał do dzisiejszego dnia. Nagrobki z XVII i XVIII wieku to nieociosane kamienie, a najstarszy nagrobek , z którego odczytano inskrypcje  pochodzi z 1699 roku. Nowe groby są bardziej podobne do naszych, chociaż ciekawostką może być fakt, że napisy na tablicach są niejako na zewnątrz grobów.  Inną ciekawostką jest również to, że umierający Tatarze gdzieś w Polsce często są chowani właśnie na cmentarzu w Kruszynianach.

2. Święta Góra Grabarka wraz z cmentarzem i klasztorem prawosławnym

Następnego dnia pojechaliśmy do Grabarki znajdującej się w okolicach Siemiatycz na Podlasiu. Historia tego miejsca wiązana jest z epidemią cholery w 1710 roku. W tym czasie jednemu staruszkowi przyśniło się, że ratunek można znaleźć na pobliskiej górze przy źródełku. Wierni poszli tam za głosem Bożym  , obmyli się i napili wody ze źródełka oraz postawili tam wiele krzyży. Wg kroniki parafii siemiatyckiej w ten sposób 10 tysięcy osób znalazło ratunek od choroby. W podzięce wybudowano tam małą kapliczkę, później cerkiew, która dotrwała do 1990 roku, kiedy to podpalono ją i została zniszczona. Następnie wybudowano już cerkiew murowaną . Od początku wierni znosili tam tysiące krzyży, przywożono całe pomniki, zostawiano różne pamiątki religijne oraz zawieszano różańce.

Warto odwiedzać również takie miejsca kultu religijnego i cmentarze innych wyznań.

zdj. Tadeusz Dach