Kościoły i nie tylko…

Klub Seniora „Pod Aniołami” zawsze podczas swoich wyjazdów na wycieczki, odwiedza miejsca kultu religijnego. Tak było i tym razem.

Już dojeżdżając do celu naszej podróży, niejako „po drodze” odwiedziliśmy Wadowice. Nie będziemy tu opisywać czym są Wadowice dla naszego kościoła. Wielu z nas już tam było wcześniej, jednak większość osób z naszej wycieczki nigdy tam nie była. Najpierw odwiedziliśmy kościół znajdujący się przy rynku. Jest to Bazylika Mniejsza Ofiarowana Najświętszej Maryi Pannie. Następnie oglądaliśmy dom rodzinny, w którym urodził się i mieszkał Karol Wojtyła. Niestety, trwa tam przebudowa i „Muzeum Dom Rodzinny Jana Pawła II” jest niedostępny do zwiedzania. Jednak całość eksponatów została przeniesiona do budynku obok i tam stworzono pomieszczenia na wzór domu rodzinnego naszego papieża.

Pod pomnikiem Jana Pawła II w Wadowicach

Z ciekawością oglądaliśmy poszczególne pomieszczenia. Były tam przedmioty, których Jan Paweł II używał w młodości, ale także przedmioty, jak był już kapłanem, czy później papieżem. Naszą uwagę przyciągała scena, na której występował młody Karol Wojtyła. Ponadto zgromadzono tam mnóstwo zdjęć z różnych okresów jego życia. Obowiązkowym punktem pobytu w Wadowicach była degustacja kremówek w okolicznych kawiarniach.

Zwiedziliśmy także  Sanktuarium Świętego Józefa oraz znajdujący się przy nim Klasztor Karmelitów Bosych w Wadowicach. Tam wysłuchaliśmy bardzo ciekawej prelekcji o kościele i klasztorze, którą prowadził o. Cyprian Jan Czech. W sanktuarium znajdują się relikwie św. Rafała Kalinowskiego (1835-1907), założyciela i pierwszego przełożonego klasztoru, kanonizowanego przez Jana Pawła II w 1991 r. w Rzymie. Oglądaliśmy też w klasztorze celę, w której żył i umarł św. Rafał.

Innego rodzaju kościołem jest Sanktuarium Matki Boskiej Częstochowskiej na Bachledówce, prowadzone przez oo. Paulinów. Znajduje się ono „nad Zakopanem”, na wzgórzu o wysokości 947 m, skąd rozciągają się najpiękniejsze widoki na Tatry.

Kościół na Bachledówce wyróżnia się piękną góralską snycerką. Świątynia została harmonijnie wkomponowana w górski krajobraz. Ołtarz, pulpit, konfesjonały i inne elementy wyposażenia wykonane są z różnego koloru drewna i bogato zdobione typowymi góralskimi motywami. Tuż obok znajduje się klasztor paulinów, gdzie znajduje się pierwsza kaplica, powstała na Bachledówce.

Kolejnym punktem sakralnym był kościół Matki Bożej Fatimskiej na zakopiańskich Krzeptówkach – rzymskokatolickie sanktuarium maryjne w Polsce, wybudowane jako votum za ocalenie życia papieża Jana Pawła II, po zamachu z 13 maja 1981. Wnętrze sanktuarium jest wykonane  w drewnie, a wiele elementów jest ręcznie zdobionych przez górali.

Kościół pw. Matki Bożej Fatimskiej został wzniesiony w latach 1987-1992. Świątynia została konsekrowana przez Jana Pawła II 7 czerwca 1997 w czasie VI pielgrzymki do Polski. Obok kościoła znajduje się istniejąca od lat 50. XX wieku kaplica. W niej umieszczona została figura Matki Bożej Fatimskiej ofiarowana przez prymasa Polski kard. Stefana Wyszyńskiego. 21 października 1987 została ona ukoronowana przez papieża Jana Pawła II na placu św. Piotra w Rzymie. Opiekę nad tym miejscem kultu sprawują księża pallotyni.

O kościele na Jaszczurówce wspominaliśmy już w poprzednim artykule. To bardzo ładny kościółek, a w scenerii zimowej wykonywane tam zdjęcia wyglądają jak gotowe kartki świąteczne. Pieczę nad nią sprawują księża marianie z Toporowej Cyrhli, a formalnym właścicielem obiektu jest Tatrzański Park Narodowy, na terenie którego stoi kaplica. Kaplica jest typowym przykładem stylu zakopiańskiego, zaprojektowana przez Stanisława Witkiewicza. Jej budowę rozpoczęto w roku 1904, a poświęcono w 1907. Świątynia o widocznej konstrukcji zrębowej opiera się na wysokiej, kamiennej podmurówce. Z przodu posiada arkadowe podcienie. Na dachu krytym gontem umieszczono niewielką wieżyczkę, mieszczącą dzwon. Wnętrze składa się z prostokątnie zamkniętego prezbiterium oraz jednej nawy. Drewniany ołtarz główny przypomina góralską chatę. Wnętrze zdobią witraże projektowane przez S. Witkiewicza przedstawiające M.B. Częstochowską i Ostrobramską oraz herby Polski i Litwy. Ołtarze boczne, również wykonane z drewna pochodzą z lat 50. XX wieku.

Najstarszym kościołem w Zakopanem jest kościół znajdujący się przy ul. Kościeliskiej pod wezwaniem Matki Boskiej Częstochowskiej. Jego najstarsza, północna część została wybudowana przez góralskich cieśli pod kierunkiem Sebastiana Gąsienicy w 1847 roku, a już w latach 1850-1851 był rozbudowywany przez pierwszego proboszcza ks. Józefa Stolarczyka. Wystrój wnętrza tworzą obrazy ludowe oraz drewniane figurki pochodzące z połowy XIX wieku. Na ołtarzu jest replika częstochowskiego obrazu Czarnej Madonny. Obok tego kościoła znajduje się kaplica zbudowana przez ród Gąsieniców w 1810 roku i jest to najstarszy zabytek sakralny w Zakopanem. Jakże to nieodległe czasy, kiedy pomyślimy, że kościoły w Gminie Rymań były już budowane w XIV i XV wieku…

Blisko w/w kościoła znajduje się najstarszy cmentarz w Zakopanem „Na Pęksowym Brzyzku”. Nekropolia ta nie jest wielka ( w czasie II wojny światowej część cmentarza została zniszczona), ale wygląda zupełnie inaczej niż znane nam cmentarze. Został  on założony w połowie XIX wieku, ale od lat dwudziestych XX wieku chowano tam – oprócz tych, którzy posiadali tu rodzinne grobowce – już tylko ludzi wybitnych i zasłużonych dla Zakopanego, Tatr i Podhala. Większość nagrobków jest niepowtarzalnymi dziełami sztuki, wykonanymi w drewnie, metalu lub kamieniu kapliczkami, góralskimi krzyżami, rzeźbionymi w motywy podhalańskie, malowanymi na szkle. Znajdują się tam m.in:  symboliczny grób Witkacego, razem z mogiłą jego matki. Nieco dalej pochowany jest Stanisław Marusarz (z żoną lreną), Helena Marusarzówna i Kornel Makuszyński, Naprzeciw, po drugiej stronie alejki, znalazł swoje miejsce grób Władysława Orkana, z jego lewej strony spoczęły prochy Kazimierza Przerwy-Tetmajera, z prawej zaś Tytusa Chałubińskiego, a w drugim rzędzie Sabały i Stanisława Witkiewicza. I choć część nagrobków była przykryta śniegiem, to widok tych małych dzieł sztuki był nie do zapomnienia.

Byliśmy też na mszy w kościele w Białym Dunajcu, miejscowości, w której mieszkaliśmy. Tam została zamówiona msza za zmarłych ostatnio członków naszego Klubu Seniora.  Jest to kościół pw. MB Królowej Aniołów. Na wieczornej  mszy była dość duża grupa miejscowych parafian. Dużym zaskoczeniem dla nas był fakt, iż mszę odprawiało jednocześnie dwóch księży, a do mszy służyło aż 14 ministrantów, siedzących po obu stronach ołtarza.

W Dębnie Podhalańskim, w powiecie nowotarskim, znajduje się kościół św. Michała Archanioła. Jest to gotycki, drewniany kościół parafialny  wpisany wraz z innymi drewnianymi kościołami południowej Małopolski na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Wyróżnia się on sylwetką (praktycznie niezmienioną od czasów budowy) – wkomponowaną w krajobraz i wyjątkowo cennym ruchomym wyposażeniem, a także unikatową polichromią patronową pochodząca z około 1500 roku, najstarszą, w całości zachowaną w Europie, wykonaną na drewnie. Jest to najlepiej zachowana tego rodzaju polichromia w Polsce - wykonana w 33 kolorach i zawiera aż 77 motywów w 12 układach. Najczęstsze to ornamenty roślinne i geometryczne. Występują także wątki figuralne i zwierzęta, wśród nich głównie jelenie. W kościele znajduje się wiele zabytków sztuki sakralnej, jak choćby krucyfiks z 1380 roku. Niestety, kościół był zamknięty, a miejscowego proboszcza nie było na miejscu.

Pojechaliśmy tez do miejscowości Ludźmierz k/ Nowego Targu. Znajduje się tam sanktuarium maryjne z figurką Matki Boskiej Ludźmierskiej, nazywanej Gaździną Podhala. O historii tego miejsca ciekawie opowiadała nam jedna z miejscowych sióstr zakonnych. Kościół ten jest inny w odniesieniu do tych, które widzieliśmy w tym rejonie. Wewnątrz niewiele ma motywów góralskich, a jego wnętrze nie jest wykonane w drewnie, a sam ołtarz jest taki „wesoły – cukierkowy”. Do kościoła w Ludźmierzu przylega cudowny Ogród Różańcowy. Pięknie zaprojektowany, zadbany i utrzymany, przypomina o pobycie na Podhalu i w sanktuarium ludźmierskim w 1997 roku papieża Jana Pawła II oraz jego nauce o znaczeniu modlitwy różańcowej. W centrum ogrodu umieszczona jest naturalnej wielkości rzeźba przedstawiająca papieża. Spośród znanych pomników Jana Pawła II wyróżnia ją to, że przedstawia postać Jana Pawła II klęczącego.

Ukoronowaniem niejako naszego zwiedzania zabytków i miejsc sakralnych był, w drodze powrotnej, pobyt w sanktuarium na Jasnej Górze, które jest jednym z ważniejszych miejsc kultu maryjnego i od setek lat, najważniejszym centrum pielgrzymkowym w Polsce. Wielu z nas już tam było, ale też wielu chciało pomodlić się, przed nadchodzącymi świętami Bożego Narodzenia, właśnie tam, przed obrazem Maki Boskiej Częstochowskiej. Jak zawsze na Jasnej Górze były tłumy wiernych. Najpierw byliśmy w kaplicy, gdzie wystawiony jest obraz, a później przeszliśmy do kościoła głównego. Kościół prezentował się wspaniale i choć część jego nadal jest remontowana, to wygląda pięknie. Jeszcze tylko kilka zdjęć na zewnątrz sanktuarium i już musieliśmy iść do autokaru. Przed nami była jeszcze daleka droga do Rymania.

Nie chcemy „silić” się na jakieś podsumowania całości wycieczki Seniorów w Tatry. Było wspaniale, a prezentowane w poprzednich artykułach i obecnie zdjęcia mówią same za siebie.

Zdj. Jola i Tadeusz Dach

  Przeczytaj również: Wycieczka Seniorów w Tatry cz. 1 (KLIKNIJ!)

                                   Wycieczka Seniorów w Tatry cz. 2 (KLIKNIJ!)