Nowy zabytek na Pomorzu Zachodnim

Decyzją nr 258/2013 z dnia 19 marca 2013r Zachodniopomorskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, został wpisany do rejestru zabytków województwa zachodniopomorskiego pod numerem A-1155, dawny hangar lotniczy w Rogowie (Gmina Trzebiatów, Powiat Gryficki).

Na wniosek Muzeum Oręża Polskiego w Kołobrzegu z dnia 7 grudnia 2011r, jako strony społecznej, rozpoczęło się postępowanie administracyjne w sprawie wpisania obiektu do rejestru zabytków. Wojewódzki Konserwator Zabytków uwzględnił w swojej decyzji również argumenty obecnego zarządcy obiektu - Fundacji Fort-Rogowo oraz  materiały źródłowe zawarte w karcie ewidencyjnej zabytku autorstwa dr inż arch. Macieja Płotkowiaka z 2012r.

21 lutego 2013r przeprowadzone zostały oględziny obiektu, które zadecydowały ostatecznie o wydaniu decyzji w sprawie hangaru. W uzasadnieniu, podkreślono, iż obiekt wybudowany w latach 1935-1937 na terenie lotniska w miejscowości Rogowo (dawniej: Kamp), stanowi zachowany na terenie naszego województwa jedyny i unikatowy przykład zastosowania technologii żelbetowej do wzniesienia skomplikowanej konstrukcji wielko przestrzennego obiektu architektury kubaturowej z wyraźnym wskazaniem na funkcję obiektu. Budynek wykazuje cechy stylistyczne charakterystyczne dla budownictwa obiektów wojskowych  z lat 30-tych XX wieku. Był on częścią infrastruktury zbudowanej dla działania 2 eskadry  706 Kustenfliegergruppe, wyposażonej m.in. w samoloty typu Dornier.( znajdowały się tutaj m.in. zabudowania koszarowe i lotnisko trawiaste) Po II wojnie światowej, jednostka została obsadzona przez żołnierzy 4 Dywizji Piechoty Wojska Polskiego, następnie przez 32 Smoleńską Dywizję Kawalerii Armii Czerwonej, a w marcu 1949 roku przekazano teren i obiekty na rzecz 32 Pułk Piechoty ze Skierniewic. W latach 1950-1998 w Rogowie stacjonowały wojska rakietowe (2 Pułk Artylerii Przeciwlotniczej). Obiekty przekazane zostały do ewidencji nieruchomości Agencji Mienia Wojskowego, a w 2005 roku wykupione przez Gminę Trzebiatów. Od grudnia 2005r zarządcą obiektu i terenu przylegającego jest Fundacja na Rzecz Ochrony Zabytków Militarnych i Propagowania Sportów Lotniczych Fort-Rogowo (na mocy umowy użyczenia), która od 8 lat zabezpiecza obiekt przed działaniem warunków atmosferycznych i rozgrabieniem poprzez szereg działań o charakterze interwencyjnym. W uzasadnieniu decyzji Konserwatora zabytków podkreślono nie tylko wartość historyczną, artystyczną i naukową obiektu, jego rolę w podnoszeniu atrakcyjności turystycznej miejscowości, ale i obecnie prowadzoną działalność Fundacji Fort-Rogowo w zakresie działań upowszechniających historię regionalną, jak i zadań związanych z przywróceniem pierwotnego przeznaczenia budynku (magazynu sprzętu wojskowego), które przyczyniły się do trwałego zachowania obiektu. Dodać należy, iż od 2010r na mocy umowy użyczenia, Fundacja ochrania również zabytki lotnicze z kolekcji Muzeum Oręża Polskiego w Kołobrzegu (w formie magazynu studyjnego).

W kontekście rozwoju infrastruktury wojskowej, Wojewódzki Konserwator wziął pod uwagę fakt, iż hangar w Rogowie jest prawdopodobnie jedynym przykładem tego typu obiektów, co może stanowić znaczące źródło do prowadzenia naukowych i dydaktycznych badań w tym temacie, a także stanowić cenne źródło rozwoju kulturalnego regionu, podnosząc jego rangę jako nowa atrakcja turystyczna na Pomorzu.